اگر تا به حال با پیامی در رایانه یا دستگاه دیگری مواجه شده اید که به شما می گوید به امتیازات بالاتری نیاز دارید، با نیاز به "دسترسی ریشه" مواجه شده اید.
سیستم‌های عامل باید تعادلی بین این که به کاربران اجازه دهند آنچه را که نیاز دارند انجام دهند، اما بدون اینکه اجازه دهند کل سیستم را به هم بزنند، ایجاد کنند. خوب یا بد، وقتی «دسترسی ریشه» به رایانه دارید، کلیدهای پادشاهی را در اختیار دارید.
سیستم‌های عامل مانند پیاز هستند
سیستم‌های عامل (OSes) مانند پیاز دارای لایه‌هایی هستند. با این حال، برخلافپیاز، سیستم عامل ها دارای هستههستند.
هسته پایین ترین لایه هسته سیستم عامل است. این قسمت از سیستم عامل مستقیماً با سخت افزار کامپیوتر صحبت می کند. هسته اولین چیزی است که وقتی رایانه شما سیستم عامل را بارگذاری می کند بارگذاری می شود. هسته همیشه در رم باقی می ماند. اگر هسته اشتباه کند، کامپیوتر از کار می افتد. این مهم ترین بخش سیستم عامل است.
در اطراف هسته اجزای مختلف سیستم عامل مانند سیستم فایل، درایورهای دستگاه، رابط های برنامه نویسی برنامه (API) و رابط کاربری (UI) قرار دارند. UI بیتی است که شما کاربر را به تمام اجزای سیستم عامل که در پس‌زمینه کار می‌کنند متصل می‌کند.
اکثر کاربران فقط نیاز به دسترسی به برخی از اجزای سیستم‌عامل دارند، و آن هم تا حدی متفاوت، به همین دلیل است که سیستم‌های عامل دارای سطوح «امتیاز» هستند.
مبانی امتیازات سیستم عامل
درست مانند زندگی واقعی، داشتن امتیازات خاص در یک سیستم عامل به معنای دسترسی به چیزهایی است که کاربران با امتیازات پایین تر به آن دسترسی ندارند. دسترسی را می توان از راه های مختلفی محدود کرد. یک محدودیت رایج دسترسی به فایل سیستم است. ممکن است در مورد داده‌های خاص فقط امتیاز «خواندن» داشته باشید، به این معنی که می‌توانید آن فایل‌ها را باز کرده و بخوانید، اما به هیچ وجه نمی‌توانید آنها را تغییر دهید. برای انجام این کار، به امتیازات «نوشتن» نیاز دارید.
برخی از انواع داده‌ها ممکن است به هیچ وجه به شما امتیاز «خواندن» ندهند. برای مثال، نمی‌خواهید یک رایانه عمومی به کاربران اجازه دهد به داده‌هایی دسترسی داشته باشند که فقط کارکنان می‌توانند آنها را ببینند.
محدودیت های رایج دیگر مربوط به تنظیمات رایانه و نصب نرم افزار است. با استفاده از سطوح مختلف امتیاز، می توان از نصب یا حذف برنامه ها و تغییر مواردی مانند تصویر زمینه سیستم توسط کاربران جلوگیری کرد..
داشتن دسترسی ریشه بالاترین امتیاز است
داشتن "دسترسی ریشه" به معنای داشتن بالاترین امتیاز ممکن در رایانه است. هیچ فایل یا داده ای از شما پنهان نیست. کاربران ریشه می توانند هر جنبه ای از سیستم عامل را تغییر دهند.
هر برنامه‌ای که کاربر ریشه با همان امتیازات اجرا می‌کند، می‌تواند هر کاری را که کاربر ریشه می‌تواند انجام دهد. دسترسی ریشه برای رفع بسیاری از مشکلات و تعمیر و نگهداری کلی کامپیوتر ضروری است.
یک اصطلاح دیگر برای کاربر ریشه "مدیر" است، اگرچه در برخی موارد، حساب سرپرست بسته به سیستم عامل و نحوه پیکربندی خاص چیزها، می‌تواند امتیازات کمی کمتر از حساب ریشه داشته باشد. در بیشتر موارد، امتیازات مدیر و امتیازات ریشه اصطلاحات قابل تعویض هستند.
سطوح امتیاز کاربر لینوکس
لینوکس و سایر سیستم عامل های "یونیکس مانند " رویکرد خاصی برای حساب های ریشه دارند. همیشه حداقل یک حساب ریشه در لینوکس وجود دارد که در اولین نصب سیستم عامل ایجاد می شود. به طور پیش فرض، این حساب کاربری برای استفاده روزانه نیست. درعوض، هر زمان که یک کاربر معمولی نیاز به انجام کاری داشته باشد که نیاز به دسترسی روت دارد، باید یک نام کاربری و رمز عبور ارائه کند که به طور موقت امتیازات را برای انجام کار افزایش می‌دهد و سپس به سطح امتیازات عادی کاربر کاهش می‌یابد.
با استفاده از ترمینال Linus، یک رابط مبتنی بر متن، کاربران می توانند از دستور "sudo" استفاده کنند که مخفف "superuser do" است. هر دستوری که از sudo پیروی می کند با حقوق ریشه اجرا می شود و شما باید یک بار دیگر یک رمز عبور ارائه دهید.
سطوح امتیاز کاربر ویندوز و macOS
سال‌ها مایکروسافت ویندوز نگرش آرام‌تری نسبت به امتیازات روت داشت. حساب کاربری اصلی نیز حساب سرپرست بود، به این معنی که اگر می‌خواهید همان سطح ایمنی ذاتی را از رویکرد لینوکس می‌خواهید، باید به صورت دستی چیزها را تغییر دهید.
در نسخه‌های مدرن مایکروسافت ویندوز، اقداماتی که به امتیازات سرپرست نیاز دارند، یک فرمان کنترل حساب کاربری ویندوز (UAC) را راه‌اندازی می‌کنند و شما باید رمز عبور سرپرست را ارائه دهید. همچنین می توانید برنامه های خاصی را با امتیازات مدیر راه اندازی کنید. برای مثال، می‌توانید خط فرمان یا ترمینال ویندوز را با امتیازات مدیریت راه‌اندازی کنید و نیازی به ارائه رمز عبور مکرر برای طول جلسه ندارید..
macOS اپل، مانند لینوکس، یک سیستم عامل یونیکس است و هر زمان که بخواهید کاری را خارج از استفاده معمولی انجام دهید، به افزایش امتیاز در هر عملیات نیاز دارد. در macOS، آیکون‌های قفل کوچکی را مشاهده می‌کنید که به شما امکان می‌دهد تنظیمات سیستم را با رمز عبور کاربر اصلی باز کنید و پس از اتمام دوباره آنها را قفل کنید.
به طور پیش فرض، macOS با مجوزها کمی تهاجمی تر از ویندوز است. برای مثال، اگر برنامه‌ای نیاز به دسترسی به داده‌های درایو قابل جابجایی داشته باشد، macOS بار اول از شما می‌پرسد که مشکلی ندارد.
دسترسی ریشه در تلفن های اندروید
بیشتر افرادی که سرپرست سیستم نیستند، ابتدا با ایده «دسترسی ریشه» یا «ریت کردن» در زمینه تلفن‌های هوشمند و تبلت‌های اندرویدی مواجه شدند. در حالی که اندروید یک سیستم عامل منبع باز است، تقریباً تمام تولیدکنندگان تلفن های اندرویدی مانند سامسونگ و وان پلاس به مشتریان خود دسترسی root به تلفن های خود را نمی دهند. در عوض، آنها حساب های کاربری ویژه ای دارند که نمی توانند به سخت افزار تلفن دسترسی سطح پایین داشته باشند. بنابراین برخلاف رایانه شخصی، نمی‌توانید سیستم عامل تلفن Android خود را تغییر دهید یا تغییراتی در سیستم ایجاد کنید که به صراحت توسط سازنده تلفن مجاز نیست.
در بسیاری از تلفن‌ها، با اجرای یک برنامه روت می‌توان به دسترسی روت دست یافت، اما برخی از دستگاه‌ها به یک فرآیند روت کردن تا حدودی با استفاده از رایانه و پل اشکال‌زدایی Android (ADB) نیاز دارند. با استفاده از یکی از روش ها یا آموزش های مختلف روت با یک کلیک برای روت کردن دستگاه های اندرویدی، می توانید به گوشی خود دسترسی روت داشته باشید.
از اینجا می‌توانید تقریباً هر جنبه‌ای از دستگاه را تغییر دهید، از جمله حذف bloatware ارائه‌دهنده و غیرفعال کردن یا فعال کردن مواردی که سازنده تلفن می‌خواست از دسترس شما دور نگه دارد. اگر می خواهید سیستم عامل را به طور کامل جایگزین کنید، روت کردن گوشی اندرویدی نیز اولین قدم است. این می‌تواند شامل آخرین نسخه اندروید، رام‌های سفارشی و حتی اندروید موجود (مانند تلفن Google Nexus) بدون رابط‌های خاص سازنده باشد. با روت کردن دستگاه خود و باز کردن قفل بوت لودر آن، دنیایی از سیستم عامل جایگزین را باز می کنید.
برنامه‌های پرطرفدار شامل سوپر سو و مجیسک هستند که شما با مسئولیت خود از آنها استفاده می‌کنید. از طرف دیگر، مدتی را در تالارهای گفتمان اندروید بگذرانید و در مورد اینکه صاحبان مدل گوشی شما چگونه با روت کردن کار کرده اند، مطالعه کنید..
دستگاه های iOS "Jailbreaking"
در حالی که تلفن‌های Android به شما امکان دسترسی روت را نمی‌دهند، Android معمولاً محدودتر از iOS است، حتی بدون مجوزهای روت. به عنوان مثال، در تلفن Android، می‌توانید به راحتی نصب برنامه‌ها را از فروشگاه‌های برنامه شخص ثالث فعال کنید و هر آنچه را که دوست دارید نصب کنید، حتی اگر در فروشگاه Google Play نباشد.
در iOS، هر برنامه‌ای که اپل آن را تأیید نمی‌کند، به سادگی دور از دسترس است، جایی که تمرین «جیلبریک » وارد می‌شود. نتیجه جیلبریک تقریباً مانند روت کردن در یک برنامه است. تلفن Android، اما تفاوت این است که اقدامات امنیتی iOS باید با استفاده از اکسپلویت شکسته شود.
خطرات دسترسی ریشه
وقتی نوبت به دستگاه‌هایی مانند آیفون و تلفن‌های هوشمند اندرویدی می‌رسد، یکی از مسائل مهمی که باید در هنگام روت کردن در نظر بگیرید این است که ممکن است گارانتی شما را باطل کند. این امر به ویژه نگران کننده است زیرا روت کردن یا جیلبریک که اشتباه می کند می تواند برای همیشه دستگاه شما را خراب کند، چیزی که سازنده تمایلی به رفع آن ندارد، حتی اگر به آنها پول پرداخت کنید.
در رایانه های شخصی، مسائل متفاوت است. شما نمی خواهید به طور تصادفی به کاربران یا برنامه های اشتباه دسترسی ریشه بدهید. چه در تلفن یا رایانه، این احتمال وجود دارد که به بدافزار دسترسی ریشه ای بدهید، و این می تواند یک فاجعه باشد و فایل های سیستم شما را در معرض خطر قرار دهد. به همین دلیل است که استفاده از بسته آنتی ویروس در یک دستگاه روت شده بسیار مهم است.
فرض کنید دسترسی روت به دست آورده اید و شروع به نصب کاستوم رام کرده اید. در این صورت، ممکن است دسترسی به ویژگی های خاص دستگاه خود را از دست بدهید و مدیریت حرارتی یا عمر باتری بدتری را مشاهده کنید، زیرا بسیاری از بهینه سازی ها در دستگاه های روت شده با رام سفارشی وجود ندارد. برخی از کاربران در دستگاه روت شده خود اورکلاک انجام می دهند، جایی که CPU و GPU فراتر از مشخصات سازنده فشار داده می شوند و به طور بالقوه به تلفن آسیب می رسانند.
روت کردن دستگاه شما
اگر بخواهید دسترسی ریشه خود را حذف نصب کنید، چه؟ با فرض اینکه دستگاه شما همچنان کار می کند، می توانید آن را "unroot" یا "un-jailbreak" کنید و آن را به حالت اولیه خود برگردانید، که شامل فلش کردن رام OEM بر روی دستگاه است. شما می‌خواهید این کار را قبل از فروش یا دادن دستگاه خود انجام دهید، و می‌خواهید قبل از تلاش برای بازگشت ضمانت، در صورت امکان، این کار را انجام دهید..
داشتن یک تلفن روت شده می‌تواند قدرت‌بخش و رهایی بخش باشد، اما فهرست بلندبالایی از خطرات و هشدارها را نیز به همراه دارد، بنابراین به دقت فکر کنید که آیا ارزش آن را دارد یا خیر.
.